Zorgen over geld is één van die dingen waar we het niet veel over hebben op de werkvloer. Toch kampen meer mensen met geldzorgen dan je denkt. Oplopende kosten maken de kans dat iemand met geldzorgen te kampen krijgt namelijk steeds groter. Misschien zit je zelf ook net wat vaker dan je wilt krap bij kas. In dat geval kan het helpen om contact met anderen te onderhouden, hoe lastig dat ook is. Wat financiële stress met je doet, en nog belangrijker: hoe je er vanaf komt, dat lees je in deze blog!
Wat financiële stress met je kan doen
Misschien kan je relateren aan het gevoel een beetje krap bij kas te zitten: die ene keer dat je een avondje uit moest skippen, omdat je loon nog niet gestort was, bijvoorbeeld. Zorgen om geld hebben we allemaal weleens gehad - al wordt het een ander verhaal als deze zich chronisch beginnen voor te doen. Wanneer je financiële stress hebt, nemen je geldproblemen dusdanig de overhand dat jij op dagelijkse basis spanning ervaart. De oorzaken hiervan kunnen uiteenlopen, van een echtscheiding tot het opstapelen van schulden en het verliezen van je baan. En als we de energierekeningen, de prijzen aan de pomp en in de supermarkt mogen geloven, is het niet gek dat steeds meer mensen kampen met langdurig gebrek aan geld om rond mee te komen.
Deze opeenstapeling van financiële problemen kan zorgen voor een gevoel van verdrinking in de rekeningen - die niet wordt geholpen door de lastig te navigeren posts en e-mails over persoonlijke financiën. Zo geeft 1 op de 5 Nederlanders aan de inhoud van deze berichten lastig te vinden om te ontcijferen. Uitstelgedrag begint zich te vertonen, en op termijn wordt daarmee het overzicht verloren.
Je vaste lasten voor langdurige tijd niet kunnen betalen, kan leiden tot verschillende fysieke en mentale klachten. Zo ervaren mensen met geldzorgen vaker slapeloosheid, hoofdpijn en misselijkheid. Maar ook een hoge bloeddruk, angstklachten en paniek kunnen zich voordoen, met soms zelfs een burn-out tot gevolg. Sociaal isolement is ook niet ongewoon als het op geldzorgen aankomt: schaamte om hun financiële stand van zaken kan ervoor zorgen dat mensen zich onttrekken uit sociale cirkels. En dat is niet vreemd, gezien de tegenwoordige prijs van een glas fris op het terras. Geldzorgen kunnen daarom ongezien blijven, verhuld onder andere excuses om gêne te voorkomen.
Goed voor jezelf zorgen
Hoe natuurlijk deze processen ook zijn - we leven immers in een materialistische maatschappij waarin doorgaans met welvaart wordt gepronkt op sociale media - zorgt dit isolement op zijn beurt weer voor nieuwe problemen. Wanneer iemand met geldstress namelijk in een burn-out belandt, komt deze persoon vaak terecht in de ziektewet. Hier wordt alles behalve rust gevonden, omdat er in deze staat nóg minder geld binnenkomt dan voorheen.
De lichamelijke en mentale klachten in een vroeg stadium oppikken (en serieus nemen) is dan ook belangrijk om de neerwaartse spiraal te stoppen of in ieder geval te vertragen. Angstigheid en piekeren kosten je lichaam enorm veel energie. Het is dan ook misschien niet het eerste waar je aan denkt, maar het behouden van een gezonde leefstijl is in tijden van geldstress cruciaal. Probeer te blijven bewegen en zo gezond mogelijk te eten. Wanneer jij je namelijk fit voelt en meer energie hebt, is je financiën het hoofd bieden nét even een stukje makkelijker. Regelmaat helpt hierbij: waarschijnlijk vereist je werk dat je op tijd je bed uitkomt in de ochtend - aan jou resteert de taak óók weer op tijd het bed op te zoeken aan het einde van de dag.
Up-to-date blijven
Als er één ding als een paal boven water staat, is het dat we ons in financieel onzekere tijden bevinden. Wanneer je financiële stress ervaart, is het dan ook belangrijk om te onthouden dat je niet de enige bent. Overheidsmaatregelen volgen elkaar bovendien in snel tempo op, zoals veranderingen op de woningmarkt en in (pensioen)regelingen, hervormingen in het belastingstelsel en kosten en potjes voor scholing, opvang en sociale vangnetten. De doolhoven van Rijksoverheid navigeren kan een lastige taak zijn. Toch is het slim je zo goed als mogelijk in te blijven lezen op recente ontwikkelingen op beleidsgebied. Wanneer je namelijk meer inzicht hebt over wat er speelt, ben jij ook meer bekend met jouw (financiële) rechten en plichten als burger. Organisaties als het Nibud kunnen je helpen nuttige informatie te verzamelen. En het klinkt misschien als een open deur, maar gewoon af en toe het nieuws kijken kan al helpen om te weten wat er gaande is in de wereld om je heen.
Het Nibud, het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting, is een organisatie die zich richt op het verstrekken van onafhankelijk advies en voorlichting over de huishoudportemonnee. Zij helpen mensen grip te krijgen op hun financiën en bieden praktische tips en tools om verstandig met geld om te gaan. Het Nibud voorziet inzicht in budgettering, besparingen en financiële planning, waardoor individuen en gezinnen beter in staat zijn om hun geldzaken op orde te houden en financiële uitdagingen aan te gaan.
Een blik op je uitgaven
We snappen het: wanneer er weer een (blauwe) brief op de deurmat belandt, is het enorm verleidelijk deze weg te stoppen. Als je het niet ziet, is het er niet, toch? Helaas! Van uitstel komt afstel - dat weten we allemaal - dus de koe bij de hoorns pakken is soms pijnlijk, maar wel de enige manier. Om je financiële stress het hoofd te bieden is het belangrijk om precies te weten wat er binnenkomt en uit gaat. Grip krijgen op je financiële situatie begint en eindigt dan ook met overzicht.
Gegeven, het kan lastig zijn om een start te maken om dit overzicht in je financiële situatie te krijgen. Maak dan ook actief tijd vrij om je geldzaken te ordenen. Plan een dag om je inkomsten en uitgaven op een rijtje te krijgen en werk dit overzicht vervolgens maandelijks - of beter nog, wekelijks - bij. Je boodschappen, rekeningen, onvoorziene kosten en ja, zelfs die ene impulsaankoop: wanneer jij alles netjes bijhoudt, schep je niet alleen overzicht, maar word je ook geconfronteerd met welke (onnodige) uitgaven je zoal doet. Zie je door de bomen écht het bos niet meer? Dan is het misschien tijd om je schaamte aan de kant te zetten, en hulp te vragen bij een professional. Meer informatie over dat gesprek aangaan, volgt later.
Lees ook: Drukke agenda? Planning en tips
Je spaardoelen onder de loep
Het is enorm confronterend om alle kleine aankopen die je doet onder elkaar te zien. Vaak valt het ons dan pas op hoeveel we uitgeven aan onbelangrijke dingen - geld dat we óók kunnen inzetten om onze spaarpot aan te vullen. Natuurlijk is dit veel makkelijker gezegd dan gedaan. Wij mensen zijn nu eenmaal heel gevoelig voor aankopen - dat is bewezen door de manier waarop onze hersenen op deze actie reageren.
Wat hierbij kan helpen is je geluksmomentjes uit andere dingen te halen. Sporten, afspreken met vrienden, iets creatiefs ondernemen: het klinkt misschien wat simpel, maar afleiding zoeken kan je wel degelijk helpen minder geld uit te geven. Wanneer je voor de 5e keer deze week naar de supermarkt wil rennen, kan je óók de koelkast induiken om te kijken wat je nog kan maken met de dingen die je nog hebt liggen. Deze kleine dagelijkse gewoonten kunnen op termijn wel degelijk groot verschil maken.
Vervolgens maak je van sparen je sport. Hoeveel kan jij deze week aan de kant leggen? Begin hierbij realistisch en klein: tien euro is toch weer tien euro. Alle kleine beetjes helpen. Misschien helpt het jou om hierin wat doelgerichter te zijn. Wees dan vooral niet bang om jezelf een spaardoel op te zetten - maar blijf ook hierbij realistisch. Hoe graag we het ook willen, we kunnen niet allemaal morgen miljonair zijn.
Het gesprek aangaan: wanneer je om hulp vraagt
We hebben het onderhand al een paar keer genoemd, maar isolement kan bij geldzorgen enorm schadelijke gevolgen hebben. Wanneer jij dan ook financiële onzekerheid ervaart, is het in eerste instantie belangrijk om te onthouden dat je het nooit alleen hoeft te doen. Net als bij alle andere soorten van mentale en lichamelijke spanning, kan het delen met anderen al voor wat verlichting zorgen. Het zal je verbazen hoeveel mensen dezelfde zorgen met jou delen of dit in het verleden hebben gedaan. Misschien hebben naasten tips voor je, of kunnen ze een luisterend oor bieden wanneer je even moet spuien.
Bovendien bestaat er een breed scala aan organisaties en instanties die jou met alle liefde bijstaan tijdens de verschillende processen. Ten eerste kan je je werkgever benaderen. Personeelszaken kan met je meedenken over eventuele extra diensten of een voorschot van je betaling, zodat je een uitgestelde rekening kan betalen. Naast het Nibud, dat we al eerder noemden, biedt ook de Wijzer in Geldzaken je handige tools die je kan inzetten voor nieuw financieel beleid. Mocht je je zorgen liever face to face bespreken, kan je vaak bij de gemeente aankloppen voor steun. En vergeet daarbij ook het leed niet te delen, desnoods met een professional. Deze mensen zijn er om je te helpen en doen dat met liefde. Want zoals we al zeiden: wanneer jij beter in je vel zit, is het makkelijker je financiële uitdagingen het hoofd te bieden.