#1 Is Hemelvaartsdag altijd een verplichte vrije dag voor mijn personeel?
Hemelvaartsdag is een officiële algemeen erkende (christelijke) feestdag. Dat betekent een vrije dag voor je werknemers. Bedrijven en (semi) overheidsinstellingen zijn gesloten. Publieke instellingen als ziekenhuizen en de spoorwegen draaien doorgaans zondagsdiensten. Hoewel de algemeen erkende feestdagen wettelijk zijn vastgelegd, betekent dit niet dat de werknemer recht heeft op vrijaf op deze dagen.
#2 Wat als ik mijn deuren toch open op Hemelvaartsdag?
Vaak openen winkels en supermarkten gewoon hun deuren. Maar omdat het een feestdag is mogen winkels volgens de winkeltijdenwet niet langer dan tot 19.00 uur geopend blijven. Je mag je (winkel)personeel dus vragen om te komen werken. Dit kun je regelen met behulp van de vrijstelling 12-zondagen-per-jaar-regime. Let hierbij wel op de cao-bepalingen van je personeel die bij het werken op feestdagen recht hebben op een extra vergoeding.
#3 Moet ik mijn werknemers op Hemelvaartsdag officieel doorbetalen?
Tot de (als regel) doorbetaalde algemeen erkende en christelijke feestdagen - vastgelegd in de Algemene termijnenwet behoren: Koningsdag, Tweede Paasdag, Hemelvaartsdag, Tweede Pinksterdag, de beide Kerstdagen en Nieuwjaarsdag. De doorbetaling op de vrije feestdagen is echter niet wettelijk geregeld. Wel wordt de doorbetaling van genoemde feestdagen in veel cao’s vermeld. Als er niets is geregeld, heeft een werknemer dus formeel geen recht op een betaalde vrije dag.
#4 Mogen werknemers met een ander geloof de Hemelvaartsdag ruilen voor een andere feestdag?
Ja, dat mag als dat een afspraak in de cao is. Werknemers kunnen daarin bijvoorbeeld een verzoek indienen bij de werkgever om een of twee Christelijke feestdagen om te ruilen voor andere feestdagen op basis van hun religie. Zij dienen de betreffende data wel jaarlijks schriftelijk kenbaar te maken.
#5 Mag je medewerkers de vrijdag na Hemelvaart verplichten een vrije dag op te nemen?
Veel bedrijven laten hun personeel de vrijdag na Hemelvaart een verplichte (betaalde) vrije dag opnemen. Die wordt dan afgeboekt van het vakantietegoed. Je kunt dit je werknemers alleen opleggen als de arbeidsovereenkomst of de cao dit toestaat. Ook is er instemming nodig van de ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging.
TIP: Kondig verplichte vrije dagen al aan het begin van een jaar aan, zodat je werknemers er ruim op tijd rekening mee kunnen houden. Het is niet verboden om hier later in het jaar nog mee te komen, maar dat is niet heel netjes naar werknemers toe.