Een collega vraagt of je een project voor hem kan overnemen, je baas vraagt of je een avond kan overwerken om samen de nieuwe campagne vorm te geven. En dat terwijl je al een ellenlange to-do-list hebt liggen of juist een bankhangavond had ingepland. Het afwijzen van je baas of collega wil je liever niet, en daarom zeg je ‘ja’ en accepteer je de extra taken. Is dit herkenbaar voor jou?
Misschien zeg je wel vaker ‘ja’ dan je eigenlijk zou willen. Nee zeggen op je werk is en blijft voor veel mensen lastig. Je wilt je collega niet teleurstellen en je wilt je baas niet het gevoel geven dat je geen teamplayer bent. Maar soms is nee zeggen juist belangrijk! Door nee te zeggen op de juiste manier, bespaar je jezelf een hoop tijd, stress en moeite. Maar hoe zeg je nee tegen je baas of collega zonder een schuldgevoel te krijgen?
Wij helpen je op weg met deze 6 praktische tips:
1. Prioriteer je eigen tijd
Als je baas vraagt of je een extra project kan oppakken, terwijl je geen tijd hebt om te lunchen of tot laat op kantoor blijft om je werk af te ronden, is dit het teken om gas terug te nemen. Realiseer je dat werken een belangrijk onderdeel is van je leven, maar niet je leven is. Lange werkdagen bezorgen je stress en kunnen zelfs tot een burn-out leiden. Stel daarom prioriteiten en geef je eigen werkzaamheden voorrang. Er zijn ook andere opties dan ‘ja’ zeggen tegen een extra klus.
Voorbeeld bij tip 1:
- Vraag van je baas: Kan je helpen bij het opstellen van een marketingplan voor onze nieuwe campagne?
- Jouw antwoord: Ik help graag mee, maar heb op dit moment geen tijd. Kan ik het marketingplan volgende week of een dag later oppakken?
2. Wees eerlijk
Eerlijkheid duurt het langst. Vraagt je baas of collega of je een taak kan oppakken, maar weet je niet zeker of je over de juiste kennis en skills beschikt? Een nieuw systeem leren kost tijd. Wees daarom eerlijk naar je leidinggevende of collega toe en geef aan dat je dit nooit eerder hebt gedaan, maar wel leergierig bent. Zo geef je aan dat je bereid bent om de taak op te pakken en schep je niet te hoge verwachtingen.
Voorbeeld bij tip 2:
- Vraag van je baas: Kan je het nieuwe campagneplan vandaag uitwerken in Excel?
- Jouw antwoord: Ik heb nog niet eerder met Excel (systeem X) gewerkt. Maar ik wil het graag in de toekomst leren.
3. Neem je tijd
Leren ‘nee’ zeggen op het werk is niet altijd makkelijk. Neem je tijd en oefen thuis of in een andere privé-setting. Misschien neig je naar het zeggen van ‘sorry’, om de afwijzing van de taak te verdoezelen. Doe dit niet, want hiermee wek je de indruk dat er nog een deur openstaat en dat je wellicht later het afgeschoven werk op je kan nemen. Zeg duidelijk tegen je collega of baas dat je momenteel geen ruimte hebt in je werkagenda.
Voorbeeld bij tip 3:
- Vraag van je collega: Kan je een ochtenddienst van mij overnemen?
- Jouw antwoord: Een ochtenddienst komt voor mij niet goed uit. Kunnen we een andere dienst ruilen?
4. Vraag om hulp
Vind je het lastig om ‘nee’ te zeggen op de werkvloer? Vraag aan collega’s of vrienden hoe zij hiermee omgaan en pas je bevindingen toe in je eigen werk. In welke situaties passen ze dit toe?
Voorbeeld bij tip 4:
- Vraag aan je collega/vriend: In welke situaties zeg je ‘nee’ op je werk?
5. Bied een alternatief
Als we ‘nee’ zeggen tegen een leidinggevende of collega, zijn we vaak bang om onaardig over te komen. Bied daarom een alternatief. Als je collega vraagt of je ergens mee kan helpen, verwijs dan naar een andere collega die kan helpen. Of geef aan dat je een andere dag of week wel tijd hebt.
Voorbeeld bij tip 5:
- Vraag van je collega: Heb je vandaag tijd om te helpen bij de fotografie voor de nieuwe zomercampagne?
- Jouw antwoord: Voor mij is dit vandaag niet mogelijk. Collega X heeft eveneens kennis van design en kan je hierbij helpen. Of ik kan je een andere dag of week helpen, dan heb ik tijd.
6. Doorvragen
Heb je ‘ja’ gezegd voor het opstellen van een campagneplan? Maar blijkt later dat het project meer tijd kost dan je in eerste instantie dacht? Doorvragen is in dit geval het advies! Vraag aan de opdrachtgever wat de deadline is en hoeveel tijd je hiervoor moet inplannen. Met deze informatie kun je jouw ‘nee’ de volgende keer beter onderbouwen.
Volg een assertiviteitstraining
Assertief zijn is een waardevolle vaardigheid voor in je werk- en privéleven. Als je assertief bent, heb je doorgaans minder stress en neem je gemakkelijk betere beslissingen. Bovendien heb je een goede relatie met je collega’s. Om te achterhalen of je assertief genoeg bent, kun je een online test doen. Aan de hand van verschillende vragen krijg je al een aardige indicatie van jouw assertiviteit. Met de zelftest van het Amerikaanse blad Psychology Today ontdek je meer over jouw persoonlijkheid.
Heb je moeite met ‘nee’ zeggen op het werk, en wil je hiermee direct aan de slag? Leer voor jezelf op te komen en je behoeften te uiten door het volgen van een assertiviteitstraining. Je gevoelens beter uiten, een positiever zelfbeeld creëren, waardering ontvangen en geven en leren onderhandelen, zijn enkele effectieve onderdelen van een online assertiviteitstraining.
Er zijn tegenwoordig verschillende online cursussen die je kunt volgen. Zo leer je tijdens een gratis assertiviteitscursus van Arkin hoe je met kritiek van collega’s of je leidinggevende omgaat en hoe je meningsverschillen uit kunt praten. Een andere optie om steviger in je schoenen te staan, is het volgen van een gratis assertiviteitstraining van Goodhabitz. Tijdens deze online training ontdek je alle voordelen van assertief gedrag. Oefening baart kunst!
Bijscholen of omscholen? Unique helpt je
Bovenstaande tips om ‘nee’ te leren zeggen, zijn ook effectief voor als je een nieuwe functie hebt. Ben je onlangs van baan gewisseld, of ga je binnenkort aan de slag in een andere sector? Bij Unique helpen we je om je verder te ontwikkelen als professional. Naast onze ruim 100 opleidingen bieden wij met onze zusterorganisatie USG Restart een geheel verzorgd omscholingstraject aan.